به گزارش خبرگزاری شبستان، دمشق یا دمشق الشام یا به اختصار شام، پایتخت و بزرگ ترین شهر سوریه است. بنا به قول مشهور، حضرت زینب(س) در آنجا وفات یافت و حرم مطهر ایشان در منطقة زینبیة دمشق واقع است. خالدبن ولید در سال 14 قمری آن را تصرف کرد و دوره حاکمیت هزارساله غربیان بر آن منطقه برافتاد. معاویه در سال 36 ق. آنجا را مقرّ خویش ساخت و تا سال 127 که مروان بن محمد، حران را پایتخت قرار داد دمشق پایتخت امویان بود.
درباره وجه تسمیه دمشق برخی گفته اند به اسم بانی آن نامیده شده است که "دماشق بن ارم بن سام بن نوح" است و نیز گفته اند که آن را جیرون بن سعدبن عادبن ارم بن سام بن نوح بنا کرد و "ارم ذات العماد" نامید. و روایت کرده اند که دمشق محل خانه حضرت نوح بود و او چوب های کشتی خود را از کوه لبنان فراهم می آورد.
در مورد فتنه ها و علائم ظهور و آنچه در دمشق اتفاق می افتد، روایات بسیاری از شورش ها، جنگ ها و زلزله ها در شام و دمشق، خبر می دهد. امّا از آنجا که سفیانی از دمشق خروج می کند، نقش آنجا پررنگ تر می شود. در برخی از روایات سفیانی از "وادی یابس" (مرز بین سوریه و اردن) ظهور می کند و در برخی دیگر از دمشق می آید.
در "غیبت" نعمانی به نقل از امام باقر(ع) آمده است:
"منتظر بانگ سفیانی باشید که به طور ناگهانی از دمشق شنیده می شود، در این بانگ فرج عظیمی برای شماست، زیرا که این بانگ نوید بخش پیروزی بزرگ شماست".1 در مورد حوادث زمینه ساز خروج سفیانی از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است: "هنگامی که کافری در شام به هلاکت رسد، اصهب کافر قیام می کند و تسخیر مرکز، بر او سخت می شود و طولی نمی کشد که او نیز کشته می شود ..."2 کامل سلیمان نویسنده کتاب "یوم الخلاص" می گوید، مراد از مرکز در این حدیث دمشق است که اصهب در آنجا توسط سفیانی به هلاکت می رسد. همچنین در حدیث دیگری آمده است: "هنگامی که آسیاب بنی عباس بچرخد و پرچمداران پرچم خود را بر زیتون های شام بیاویزند، خداوند اصهب را هلاک می کند و همه سپاهیانش را به دست آنها [سپاه سفیانی] نابود می سازد و آنگاه پسر هند جگرخواره بر فراز منبر دمشق می نشیند".3
منظور از پسر هند جگرخواره، سفیانی است که از نسل ابوسفیان است.
در مورد اولین سرزمینی که سفیانی اشغال می کند، در روایات به نقل از امیرمؤمنان علی(ع)،
علی(ع) چنین آمده است: "[سفیانی]
روز جمعه خروج می کند و بر فراز منبر دمشق، قرار می گیرد و آن نخستین
منبری است که او صعود می کند، خطبه می خواند، و مردم را به جهاد فرمان می
دهد، و از آنها بیعت می گیرد که هرگز با او مخالفت نکنند چه مطابق میلشان
باشد چه نباشد".
4
امام صادق(ع) می فرمایند: "چون سفیانی به دمشق نزدیک شود، حاکم دمشق پا به فرار می گذارد، و قبایل عرب بر گرد او می آیند؛ ربیعی، جرهمی، اصهب و دیگر شورشگران علیه او می شورند ولی سفیانی بر آنها غلبه می کند، و بر شام سیطره می یابد".
5
رسول اکرم(ص) می فرمایند: "هنگامی که سفیانی بر 5 منطقه (کُوَر خمس): دمشق، حَمْص، حلب، اردن، قنّسرین تسلط بیابد، 9 ماه برای او بشمارید".
6
در احادیث آمده است که سپاه سفیانی، پس از ظهور امام زمان(ع)، به فرمان خداوند در بیابانی به نام بیداء فرو می روند و تنها دو نفر از آنها باقی می ماند که فرشته ای به آنها سیلی می زند و چهره هر دو به پشت برمی گردد، یکی را نزد دشمنان حضرت مهدی(ع) می فرستد که به آنها انذار بدهد، و دیگری با نام "بشیر" نزد سپاه امام می رود و نابودی سپاه سفیانی را به امام بشارت می دهد. امام علی(ع) درباره پایان کار سفیانی اینگونه می فرمایند: "... ساعتی نمی گذرد که تمام سپاهیانش (سفیانی) نابود می شود، پس مهدی(ع) او (سفیانی) را گرفته و در زیر درخت پرباری که شاخه هایش به دریاچه طبریه متمایل شده سر می برد و شهر دمشق را به تصرف خویش در می آورد".7
همچنین امام علی(ع) می فرمایند: "برای مصر منبری می سازم، دمشق را سنگ به سنگ ویران می کنم. یهود را از همه سرزمین های عربی بیرون می نمایم، و جامعه عرب را با این عصایم می رانم، همه اینها را مردی از تبار من انجام می دهد".8
همچنین در حدیثی آمده است که حضرت عیسی(ع) از شرق دمشق از آسمان فرود می آید.9
بنابراین
همان گونه که مشاهده شد، دمشق یکی از کُوَر خمس است که سفیانی آن را تصرف
می کند و همچنین در وقایع آخرالزّمان نقش به سزایی دارد.
پی نوشت ها:
1. غیبت نعمانی، ص 149 به نقل از: روزگار رهایی، ج2، ص 1106.
2. روزگار رهایی، ج2، ص 992.
3. الحاوی للفتاوی، ج2، ص 141به نقل از: روزگار رهایی، ج2، ص 995
4. الزام الناصب، ص 198 به نقل از: روزگار رهایی، ج2، ص 1088.
5 روزگار رهایی، ج2، ص 1116.
6. غیبت نعمانی، ص 163به نقل از: روزگار رهایی، ج2، ص 1129.
7. الملاحم و الفتن، ص123، به نقل از: روزگار رهایی، ج1، ص 471.
8. بحارالانوار، ج53، ص60به نقل از: روزگار رهایی، ج1، ص 472.
9. روزگار رهایی، ج1، ص552.